Johan Hamster, gedeputeerde van de provincie Groningen:
‘Verandering is geen bedreiging, maar een kans’
Bij de gebiedsinrichting in het beekdal van de Ruiten Aa zijn meer dan alleen de lokale gemeenten betrokken. Ook de provincie Groningen speelde een rol in het proces, deels als vertegenwoordiger van de Groningers, deels als verbindende factor tussen de betrokken partijen. Johan Hamster, gedeputeerde van de provincie Groningen, vertelt over de band tussen het gebied, de provincie en haar inwoners.
Een 30-jarige gebiedsinrichting is een groot project. Wat was de rol van de provincie Groningen?
"De provincie is al vanaf het begin als opdrachtgever betrokken. Zelf heb ik in januari 2022 het stokje overgenomen van mijn voorganger Henk Staghouwer. Henk was de laatste 9 jaar bij het project betrokken. Zijn rol als gedeputeerde was natuurlijk die van opdrachtgever, maar ook verbinder in processen. Bij een opgave als natuurinrichting schakel je met bijvoorbeeld terreinbeheerders en het waterschap. Onze rol is om dat te coördineren." Is deze rol ook tijdens het project veranderd?
"Bij gebiedsprocessen speelt participatie een steeds grotere rol. De invloed van de omgeving in het veranderingsproces neemt toe. Het is niet meer van bovenaf: "Laten we gewoon onze ideeën implementeren", maar we werken met het gebied samen. In Westerwolde is dat succesvol gedaan."
Welke rol spelen inwoners bij zo’n gebiedsinrichting?
"De centrale opgave was om het natuurnetwerk te verbinden, maar je probeert eigenlijk meerdere zaken aan elkaar te koppelen. Dus ga je met inwoners in gesprek. Je moet dan goed overwegen: wat is de opgave en hoe denken we daarbij aan de inwoner? Uiteindelijk ben je daar natuurlijk voor als overheid. Ze brengen in waar zij tegen aan lopen en welke toekomst zij voor het gebied zien, dat is wat je moet inbrengen in het proces." Wat was de grootste uitdaging bij de gebiedsinrichting in Westerwolde?
"Bij gebiedsprocessen is het sowieso een uitdaging om iedereen mee te krijgen, belangen parallel te laten lopen en niet uit elkaar te spelen. Er zijn natuurlijk tegengestelde belangen, maar daarvoor zoeken we een oplossing. Er wordt vaak wat angstig gekeken naar veranderingsprocessen of gebiedsprocessen. Maar als je met elkaar de schouders eronder zet, dan kun je samen iets moois bouwen. Dus zie het niet als een bedreiging, maar zie het als een kans."
En waar bent u persoonlijk het meest enthousiast over?
"Het gebied is geweldig mooi geworden. Groningers hebben nog wel eens de neiging om niet heel uitgesproken te zijn, maar als ik inwoners van het gebied nu spreek, zijn ze heel enthousiast en vertellen ze graag hoe prachtig ze het vinden." Hoe ziet de toekomst eruit voor Westerwolde?
"Dit project is nu afgerond. Laten we eerst maar de natuur haar werk doen. Wij zijn zo grootschalig bezig geweest dat het gebied nu rust nodig heeft. Intussen kunnen we volop van de nieuwe natuur genieten."