Vijf vragen over de herinrichting van de Verlengde Middenraai

Tussen het Mantingerzand en het kanaal de Verlengde Middenraai ligt een voormalig landbouwgebied. We noemen dit gebied De Verlengde Middenraai. Door het water in dit gebied vast te houden ontstaat een hydrologische buffer. Dit beperkt de verdroging van het aangrenzende Mantingerzand en draagt bij aan het herstel van het watersysteem. Door het realiseren van een verbinding tussen de natuurgebieden Boswachterij Gees en het Mantingerzand, kunnen de planten en dieren zich makkelijker verspreiden en verplaatsen. Hiermee verbeter je in het gehele gebied de biodiversiteit. Halverwege april zijn we gestart met de voorbereidende werkzaamheden voor het opstellen van een inrichtingsplan voor de Verlengde Middenraai. Naar verwachting gaat in 2021 de eerste schop in de grond om de maatregelen te realiseren.

Voordat we maatregelen treffen willen we eerst een goed beeld krijgen van de huidige situatie. Sinds lange tijd monitoren we de grondwaterstand. Op dit moment voert ingenieursbureau Sweco aanvullend onderzoek uit naar het grond- en oppervlaktewater en de bodemopbouw. Die informatie hebben we nodig om de effecten van maatregelen op natuur, landbouw, bebouwing en infrastructuur zo goed mogelijk te kunnen voorspellen. Op basis van het onderzoek worden maatregelen voorgesteld om de doelen te realiseren. Uitgangspunten zijn het voorkomen van schade aan landbouwgebieden en dat inwoners van Nieuw Balinge droge voeten houden. Om eventuele ongewenste effecten, zoals wateroverlast, tegen te gaan worden compenserende maatregelen opgenomen.

Om te bepalen welke waterhuishoudkundige maatregelen effectief zijn maken wij gebruik van een grondwatermodel. Hiermee simuleren we de toekomstige situatie. Het grondwatermodel berekent de grondwaterstanden op basis van (geo)hydrologische eigenschappen die invloed hebben op het grondwatersysteem. Daarbij kunt u denken aan de doorlatendheid van de grond, de dikte van de grondlagen en de ontwateringsmiddelen zoals sloten en drainage. Ook de neerslag en de verdamping worden ingevoerd. Op die manier kunnen we de grondwaterstanden hier en op andere plekken in het gebied berekenen. We rekenen verschillende scenario’s door en kijken naar de verschillen. We toetsen de maatregelen door de effecten te beoordelen ten opzichte van de doelen en randvoorwaarden.

Het Mantingerzand ligt hoger dan de Verlengde Middenraai. Bij de herinrichting van het gebied houden we rekening met dit hoogteverschil. We zoeken naar de meest optimale combinatie van maatregelen, zonder negatieve effecten voor de bebouwing en de landbouw. Door het water in de Verlengde Middenraai vast te houden creëren we tegendruk, waardoor we voorkomen we dat het grondwater onder het Mantingerzand wegstroomt. Zo kan de grondwaterstand (in een deel van) het Mantingerzand worden verhoogd. We brengen het water niet via het oppervlaktewater in het Mantingerzand, maar beïnvloeden het hydrologisch systeem via de ondergrond.

Het uitgangspunt bij het maken van de plannen is dat je geen (water)overlast krijgt. Nadat het gebied is ingericht worden de grondwaterstanden nauwkeurig gevolgd. Daarvoor dienen de reeds geplaatste peilbuizen. Voor het inrichtingsplan wordt een watervergunning bij het waterschap aangevraagd. Het waterschap beoordeelt of onderbouwing van het inrichtingsplan en de effecten ervan goed in elkaar zit. De werkelijkheid is soms echter anders dan voorzien. In het inrichtingsplan wordt opgenomen hoe er wordt omgegaan met onverwachte effecten van het plan en hoe de afhandeling van schades wordt geregeld. Tijdens (de voorbereidingen van) de inrichtingswerkzaamheden kun je voor vragen, opmerkingen of ideeën terecht bij Nynke Faber (Prolander) via n.faber@prolander.nl of (0592) 365097.